GreekTVSubS-Ανοιχτή επιστολή για ελληνικούς υπότιτλους

Η δημιουργική ομάδα του GreekTVSubS δημοσιεύει μία ανοικτή επιστολή προς την ελληνική κοινότητα.

Τις τελευταίες μέρες παρατηρείται μεγάλη κινητικότητα στον χώρο του Internet, και ειδικά του ελληνικού, γύρω από το θέμα την παράνομης ανταλλαγής οπτικοακουστικών μέσων και της προστασίας των πνευματικών δικαιωμάτων. Μέσα σ' αυτή την γενική αναταραχή, οι χρήστες του GreekTVsubS είδαν το αγαπημένο τους site να αποσύρει τους υπότιτλους που μέχρι τότε πρόσφερε. Με αυτή την επιστολή, στόχος μας είναι να ενημερώσουμε την κοινότητα σχετικά με τα τεκταινόμενα της απόσυρσης των υποτίτλων και να προσφέρουμε τους προβληματισμούς μας γύρω από την τρέχουσα κατάσταση της διανομής τηλεοπτικών σειρών.

Ο λόγος της απόσυρσης των υποτίτλων, ήταν ένα «εξώδικο» που λάβαμε μέσω e-mail από την Εταιρία Προστασίας Οπτικοακουστικών Έργων (ΕΠΟΕ), η οποία υποστήριζε, εν ολίγοις, πως η απόδοση διαλόγων οπτικοακουστικού υλικού, αποτελεί παράγωγο έργο και πως γι' αυτό απαιτείται η συναίνεση του κατόχου των δικαιωμάτων, ακόμη κι αν αυτή διανέμεται δωρεάν. Κι επειδή πίσω από το site μας βρίσκονται πραγματικοί άνθρωποι με πραγματικές ζωές και οικογένειες, αποσύραμε άμεσα τις μεταφράσεις μας, ώστε να συμμορφωθούμε με τις υποδείξεις της ΕΠΟΕ.

Η τρέχουσα κατάσταση

Προτού επεκταθούμε περισσότερο, και δεδομένου του ότι αυτή η επιστολή απευθύνεται σε όλη την ελληνική κοινότητα (διαδικτυακή, και μη), οφείλουμε να εξηγήσουμε το τι συμβαίνει σήμερα στον παγκόσμιο ιστό και τι στάση κρατάμε εμείς απέναντι σε αυτά τα φαινόμενα.

Με την έλευση των ευρυζωνικών συνδέσεων, μεγάλη μερίδα ανθρώπων, για πρώτη φορά, μπόρεσε να έχει πρόσβαση στο Internet σε υψηλές ταχύτητες και ταυτόχρονα σε κοινότητες παράνομης διακίνησης υλικού προστατευμένου από πνευματικά δικαιώματα, όπως ταινίες, τηλεοπτικές σειρές και μουσική. To GreekTVSubS, ποτέ δεν ενέκρινε, ενθάρρυνε ή διευκόλυνε με οποιοδήποτε τρόπο, τη διακίνηση τέτοιου τύπου αρχείων. Πιστεύουμε, ακράδαντα, πως η καλλιτεχνική δημιουργία δακατέχεται από πνευματική ιδιοκτησία και αυτή οφείλουμε να τη σεβόμαστε όλοι μας.

Οι μοναδικές, στη χώρα μας, νόμιμες οδοί, έτσι ώστε να απολαμβάνει κάποιος ξένες τηλεοπτικές σειρές, είναι είτε μέσω της κυκλοφορίας των επίσημων DVD από τις εκάστοτε εταιρίες διανομής, είτε μέσω του ελληνικού τηλεοπτικού δικτύου, είτε ακόμα με την απόκτηση ευρωπαϊκών εκδόσεων των DVD των αγαπημένων του σειρών. Δυστυχώς και οι τρεις αυτές οδοί, ενέχουν πολλούς περιορισμούς για τον τελικό αποδέκτη-καταναλωτή. Η παρακολούθηση μέσω των τηλεοπτικών σταθμών συνεπάγεται την αναλογία εικόνας 4:3 (αναλογία ξεπερασμένη και ασύμβατη με τις σύγχρονες δημιουργίες), χαμηλή ποιότητα ήχου και εικόνας και χαμηλότατη ποιότητα μετάφρασης. Τα επίσημα DVD, από την άλλη, τα οποία φέρουν τη σφραγίδα γνησιότητας της ΕΠΟΕ, έχουν εξίσου χαμηλή ποιότητα στην απόδοση των διαλόγων, επιπλέον παροχές που μένουν αμετάφραστες και το σημαντικότερο, κυκλοφορούν με πολύ μεγάλη καθυστέρηση (συχνά ολόκληρα έτη) από την ημέρα προβολής τους. Η τρίτη και πολλές φορές η μοναδική μέθοδος απόκτησης δημοφιλών σειρών, δηλαδή η αγορά γνήσιων DVD από την Ευρωπαϊκή αγορά, προβληματίζει τους καταναλωτές μιας και δεν παρέχεται καμία υποστήριξη για την Ελληνική γλώσσα. Τέλος, καμία εταιρία ή κανάλι, δεν εγγυάται τη συνέχιση της κυκλοφορίας ή της προβολής μίας σειράς, αφήνοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο τους τηλεθεατές συχνά ανικανοποίητους.

Οι λόγοι, που εμείς εντοπίζουμε, γι' αυτή τη στάση των επίσημων διανομέων είναι οι εξής τρεις: Πρώτον, δεν φαίνεται να τους ενδιαφέρει το τελικό προϊόν και δεν σέβονται τον καταναλωτή. Δεύτερον, τους συμφέρει οικονομικά η πώληση υπερτιμολογημένων απαρχαιωμένων DVD ή η παροχή αδειών προβολής παλαιών σειρών. Τρίτον, η αδειοδότηση για τα πνευματικά δικαιώματα έχει εξελιχθεί σε μία τόσο περίπλοκη διαδικασία, που καθυστερεί ακόμη και τους ίδιους, κατά τη διανομή.

Τα ερασιτεχνικά sites μετάφρασης

Αυτές οι ανεπάρκειες της επίσημης αγοράς, οδήγησαν στη δημιουργία το GreekTVSubS, ενός site το οποίο τα τελευταία χρόνια μπόρεσε να κάνει δωρεάν, αυτό που οι εταιρείες-κολλοσοί δεν έχουν καταφέρει ακόμη να κάνουν, παρά τα εκατομμύρια ευρώ τζίρου που έχουν ετησίως και παρά το τεράστιο ανθρώπινο δυναμικό τους. Το GreekTVSubS ήταν σε θέση να παρέχει υπότιτλους για τις τρέχουσες δημοφιλείς τηλεοπτικές σειρές σχεδόν άμεσα και με κορυφαία ποιότητα και ταυτόχρονα παρείχε μία πλειάδα επιλογών για κάθε προτίμηση.

Η γενική αντίληψη είναι πως sites, όπως το GreekTVSubS, δημιούργησαν την αγορά των ξένων τηλεοπτικών σειρών στην χώρα μας, την οποία με απειλητικά «εξώδικα» προσπαθεί να "προασπίσει" η ΕΠΟΕ. Πριν από αυτές τις ερασιτεχνικές (ως προς τον δωρεάν χαρακτήρα τους) προσπάθειες, ελάχιστοι παρακολουθούσαν ξένες τηλεοπτικές σειρές, κυρίως λόγω της έλλειψης υποτίτλων. Όταν, σε συνεργασία με την ελληνική διαδικτυακή κοινότητα, παρείχαμε αυτή την επιλογή στους Έλληνες τηλεθεατές, βρήκαμε πολύ μεγάλη ανταπόκριση. Ήταν αυτό που είχε ανάγκη ο κόσμος και δεν γνώριζε πως υπήρχε.

Υποτιτλισμός

Εμείς, στην καρδιά μας, πιστεύαμε και πιστεύουμε πως η απόδοση των διαλόγων, θα έπρεπε να είναι κάτι ελεύθερο. Επίσης, πιστεύουμε πως απόπειρες εκφοβισμού και τρομοκράτισης, όπως απειλητικά εξώδικα, αποτελούν μέρος του προβλήματος, και όχι της λύσης. Να εξαπολύεις απειλές για μακρόχρονες δικαστικές διαμάχες εναντίον ερασιτεχνών, είναι κάτι που μπορούν να κάνουν όλοι. Να παρέχεις σε πραγματικό χρόνο, ποιοτικά μεταφρασμένα τηλεοπτικά προγράμματα, λίγοι το έχουν καταφέρει. Εμείς με τη σειρά μας, πάντοτε κρατήσαμε μια ανοιχτή διαδικασία εγγραφής και παρείχαμε τους υπότιτλους δωρεάν. Δεν κρυφτήκαμε, ποτέ από κανέναν και ίσως αυτό αποδείχθηκε πως ήταν το "λάθος" μας.

Κι αυτό γιατί οι ιθύνοντες της ΕΠΟΕ αποφάσισαν να μην κυνηγήσουν αυτούς που διανέμουν αυτές καθεαυτές τις τηλεοπτικές σειρές, αλλά αυτούς που τις μεταφράζουν. Προφανώς, γιατί οι εν λόγω διανομείς, διατηρούν την έδρα τους σε χώρες του εξωτερικού, όπως η Σουηδία, όπου η χείρα της ΕΠΟΕ δεν φτάνει, λόγω του ότι εκεί τα δικαιώματα τους, δεν έχουν ισχύ. Αντ' αυτού, απείλησαν εμάς, και όσους έδωσαν τη δυνατότητα στους Έλληνες να βλέπουν στη γλώσσα τους, αυτές τις σειρές. Τι μπορούμε όμως να πούμε για τους επίσημους διανομείς, μάλλον κάποιος πρέπει να τους ενημερώσει ότι πολλοί ήταν αυτοί που εκμεταλλεύτηκαν εμπορικά την δωρεάν δουλειά των ατόμων στο GreekTVSubS (από πλανόδιους, έως επίσημους μεταφραστές καναλιών και video clubs).

Παρ' όλη την αντίδραση που σκόρπισε απλόχερα στην ελληνική και διεθνή κοινότητα αυτή η κίνηση της ΕΠΟΕ, εμείς συμμορφωθήκαμε με το «εξώδικο» που καθιστούσε τους υπότιτλους που διαθέταμε παράνομους και τους αποσύραμε. Η ΕΠΟΕ κατάφερε να απειλήσει το εργοστάσιο παραγωγής μαχαιριών επειδή δεν μπορεί να τιμωρήσει τον δολοφόνο. Τα θερμά μας συγχαρητήρια.

Το μέλλον των διανομών

Το κρίσιμο ερώτημα που καλούνται να απαντήσουν οι ιθύνοντες είναι το εξής: Θα είναι ικανοί να ανταποκριθούν στην ανάγκη που εμείς δημιουργήσαμε; Θα μπορέσουν να δημιουργήσουν ένα μοντέλο online πώλησης των τηλεοπτικών σειρών με ποιοτικούς υπότιτλους ή θα συνεχίσουν να αποδεικνύουν πως είναι πολύ κατώτεροι επαγγελματίες από εμάς τους ερασιτέχνες;

Το τραγικό της όλης υπόθεσης, είναι πως για αρκετά χρόνια, οι εταιρείες μας "επέτρεπαν" αυτή τη διανομή, επειδή προφανώς, πίστευαν πως τους συνέφερε καθώς θα δημιουργήσουμε την ανάγκη για ξένες τηλεοπτικές σειρές, την οποία θα κάλυπταν έπειτα αυτοί, με τις τηλεοπτικές προβολές και τα DVD τους, όταν θα μας έκλειναν. Το κωμικό της όλης υπόθεσης, είναι ότι ο κόσμος τώρα έχει αρχίσει να συνειδητοποιεί την όλη κατάσταση. Ο κόσμος είναι πλέον πολύ απαιτητικός και θέλει για τα ευρώ που δίνει, να λαμβάνει προϊόντα ψυχαγωγίας υψηλού επιπέδου.

Οι ωφελημένοι στην ιστορία αυτή, είναι οι τελικοί καταναλωτές, επειδή ανέβηκε ο πήχης των απαιτήσεών τους. Πρόβλεψη μας είναι, ότι οι εταιρείες, δεν θα είναι σε θέση να παρέχουν τίποτα, με σωστό τρόπο. Δεν θα είναι ικανές, γιατί δεν αγαπούν αυτό που κάνουν, γιατί δεν σέβονται τον καταναλωτή.

Το μέλλον του GreekTVSubS και της κοινότητας

Το κρισιμότερο ερώτημα, που περιμένουν όλοι να απαντηθεί είναι: ποιο θα είναι το μέλλον για το GreekTVSubS, τους χρήστες και τους μεταφραστές που φιλοξενεί; Αν και τίποτα δεν είναι ακόμη οριστικό, θα σας δώσουμε μια εικόνα από την κατάσταση, όπως αυτή διαγράφεται προς το παρόν.

Το GreekTVSubS, δεν θα είναι πλέον το site που θα παρέχει υπότιτλους. Θα παραμείνει όμως, η μεγάλη παρέα που γνωρίζετε και αγαπάτε. Επιπλέον, ο ενημερωτικός χαρακτήρας του site, ο οποίος μέχρι σήμερα έμενε σε δεύτερη μοίρα, αποτελεί ένα πολύ δυνατό ατού και ίσως μοναδικό στον ελληνικό διαδικτυακό ιστό. Σκοπεύουμε να επικεντρωθούμε λοιπόν σ' αυτό, εξελισσόμενοι σε μία κοινότητα ενημέρωσης για την ξένη τηλεόραση (και όχι μόνο), ενώ παράλληλα τα forums θα παραμείνουν ανοιχτά ώστε να συζητούμε κάθε τι νέο για τις αγαπημένες μας σειρές! Τέλος, έχουμε πάρα πολλές ιδέες και εκπλήξεις, για το πως θα κάνουμε τη διαμονή σας εδώ ακόμη καλύτερη εμπειρία, τώρα που μπορούμε να επικεντρωθούμε στην κοινότητά μας περισσότερο.

Ο υποτιτλισμός θα σταματήσει να υποστηρίζεται και να οργανώνεται από εμάς, αν και για εκπαιδευτικούς σκοπούς θα διατηρήσουμε το πλούσιο εκπαιδευτικό υλικό που φιλοξενούμε, για κάθε ενδιαφερόμενο. Οι καθεαυτοί μεταφραστές, δεν μπορούμε να γνωρίζουμε αν θα συνεχίσουν, δοθέντος του νομικού πλαισίου, ούτε μπορούμε να τους αποτρέψουμε από το να συνεχίσουν να κάνουν αυτό που τους αρέσει. Αλλά οφείλουμε να τους ενημερώσουμε για το νέο τοπίο, το οποίο θα αντικρύσουν. Αν θα έπρεπε να κάνουμε μια πρόβλεψη, όμως, θεωρούμε πως όταν κάποιος αισθάνεται ότι αδικείται, και αντιμετωπίζεται σαν τρομοκράτης, δεν είναι απίθανο, να συνεχίσει να κάνει αυτό που κάνει, απλώς κάτω από άλλη στέγη.

Επίλογος

Πιστεύουμε πως σήμερα δεν είναι το τέλος, ούτε της μεταφραστικής κοινότητας, ούτε του GreekTVSubS. Πιστεύουμε πως είναι η αρχή για κάτι καινούριο, είναι το έναυσμα για πολλές εξελίξεις, μεγαλύτερες και σπουδαιότερες, απ' όσο θα μπορούσαμε να φανταστούμε ποτέ!

Σας ευχαριστούμε που μας υποστηρίζετε. Μείνετε συντονισμένοι, το εννοούμε!

Η δημιουργική ομάδα του GreekTVSubS.